بررسی وضعیت اجتماعی سیاسی ایران در قرون اولیه هجری بر اساس سکّه های موسوم به عرب ساسانی

پایان نامه
چکیده

پس از ظهور اسلام در شبه جزیره عربستان و به دنبال آن، تشکیل دولت اسلامی و قدرتمند شدن همه جانبه، اعراب بر آن شدند که ایدئولوژی عقیدتی-سیاسیِ خود را از طریق حمله نظامی به تمام نقاط جهان صادر کنند. حمله اعراب به کشورهای اطراف خود منجمله ایران، زمینه ساز تشکیل امپراتوری اسلامی شد. در قرون اولیه هجری، ایرانیان در حال تکرار آزمون و خطا برای رسیدن به یک موقعیت ایده ال بوده اند. منابعی که ما را به شناخت جامعه ایران در آن دوران یاری می کنند بسیار محدودند. از منابع مکتوب چیزی آن چنانی در دست نیست. از منابع مادی نیز چیزی جز آتشکده هایی که تغییر کاربری داده و تبدیل به مسجد شده اند، خرابه های کاخ ها و سازه هایی پراکنده چیزی پیدا نمی شود. اما یکی از منابعی که شاید بتواند ما را در شناسایی مولّفه های تشکیل دهنده زیست ایرانی در آن دوران یاری کند، سکّه های مورد پس از تسخیر ایران غنایم زیادی به دست اعراب رسید، از جمله این غنایم، تعداد زیادی سکّه ساسانی بودند. از همان آغاز تسلط اعراب، از این سکّه ها برای معاملات استفاده می شده است. پس از چندی خود اعراب با استفاده از ضرابخانه های ایرانی، خود دست به ضرب سکّه زدند. این سکّه ها اکثرا دارای همان مولّفه های موجود در سکّه های ساسانی بودند، اما مولّفه های زیست اسلامی-عربی نیز نیز در آن ها نقش می بست. سکه ها را می توان نوعی شناسنامه اجتماعی، سیاسی، اقتصادیِ تاریخ دانست. در زمان هایی که منابع مکتوب کمتر به چشم می خوردند و یا اعتبار چندانی به جهت مرجع شدن ندارند، یکی از بهترین راه های بررسی تاریخ دوران های مختلف زندگیِ انسان ها، بررسی شکلی و محتوایی این سکه هاست. تصاویر، خطوط، نمادها و نشانه ها، شمایل های مذهبی، سیر تاریخی و مولفه های زیست دینی و سیاسی، از جمله عناصری هستند که بر روی سکه ها نقش بسته اند. از آنجا که در سکه ها امکان تقلب کمتر وجود دارد، به همین سبب اعتبار پذیری آنها از دیگر منابع همچون کتب و اسناد بیشتر است. همچنین آگاهی ما از وضعیت جامعه ایران در قرون اولیه هجری، به دلیل کمیاب بودن منابع مکتوب و غیرمکتوب، بسیار کم است. پژوهش در این دوره به ما کمک می کند که بسیاری از رازهای پنهانی آن دوران نه تنها در مورد جامعه ایرانی که در مورد شیوه حکومت داری اعراب نیز آشکار گردند. لذا هدف کلّی این پژوهش مشخص کردن مولّفه های زیستِ جامعه ایران و نیز وضعیت سیاسی و روابط قدرتِ حاکم بر ان دوران که به دوران گذار یا انتقال مشهورند، بر اساس بررسی نقوش و خطوط و دیگر عناصر تشکیل دهنده سکّه های مشهور به عرب-ساسانی است.واژگان کلیدی: وضعیت سیاسی- وضعیت اجتماعی- سکه های عرب ساسانی- ایران- جامعه ایرانی- جامعه اعراب.

منابع مشابه

مقایسه تأثیر وضعیت طاق باز و دمر بر وضعیت تنفسی نوزادان نارس مبتلا به سندرم دیسترس تنفسی حاد تحت درمان با پروتکل Insure

کچ ی هد پ ی ش مز ی هن ه و فد : ساسا د مردنس رد نامرد ي سفنت سرتس ي ظنت نادازون داح ي سکا لدابت م ي و نژ د ي سکا ي د هدوب نبرک تسا طسوت هک کبس اـه ي ناـمرد ي فلتخم ي هلمجزا لکتورپ INSURE ماجنا م ي دوش ا اذل . ي هعلاطم ن فدهاب اقم ي هس عضو ي ت اه ي ندب ي عضو رب رمد و زاب قاط ي سفنت ت ي هـب لاتـبم سراـن نادازون ردنس د م ي سفنت سرتس ي لکتورپ اب نامرد تحت داح INSURE ماجنا درگ ...

متن کامل

گونه شناسی سکه های طراز ساسانی تبرستان در قرون اول و دوم هجری

شهریاران تبرستان پیش از تصرف منطقه از سوی اعراب مسلمان به طور مستقل سکه ضرب می کردند. نقوش کلی سکه ها شباهت بسیاری به مسکوکات ساسانیان دارد، ولی وزن، اندازه، مضامین کتیبه ها و تصاویر در آن با درهم های ساسانی متفاوت است. تاریخ گذاری آنها برخلاف دوره ساسانی (براساس تاریخ آغاز سلطنت هر پادشاه) مبتنی بر سالروز درگذشت یزدگرد سوم است. این تغییرات در سکه های ولات عباسی بیشتر مشهود و گونه های مختلفی از...

متن کامل

مهاجرت قبایل عرب به آسیای مرکزی و پیآمدهای آن در قرون اولیه هجری

یکی از آثار فتوحات اعراب در آسیای مرکزی، مهاجرت برخی از اعراب جزیرة العرب به مناطق تازه فتح شده بود. با وجود این­که اندیشه اسکان دائمی اعراب در شرق به نخستین‏ دورة فتوحات بازمی‏گشت اما در دوره امویان، به این امر بیشتر توجه می­شد. حضور مهاجران در منطقه شرق، حفاظت از سرزمین­های فتح شده را آسان تر می­کرد. هم­چنین می­توانست زمینه های لازم برای افزایش جمعیت و تأمین نیروی جنگی برای فتوحات بعدی در مشر...

متن کامل

زمینه‌های تاریخی فتوحات اسلامی در ایران: فروپاشی نظم سیاسی دولت ساسانی بر اساس منابع کتبی و داده‌های سکه-شناختی

چکیده فتوحات اسلامی در ایران در پادشاهی یزدگرد سوم (632-651 م.) و به‌ویژه تسخیر بخش عمده آن در کمتر از یک دهه، گویای آن است که دولت ساسانی در آن هنگام توان نظامی و دفاعی خود را، آن‌چنان‌که در دوره­های پیشین می­بینیم، از دست داده بوده است. متون تاریخی سده­های نخستین اسلامی که از دیرباز منابع پر استناد تاریخ­پژوهان معاصر شمرده می­شوند، این فرض را تأیید می­کنند. این منابع، از یک آشفتگی سیاسی پس ا...

متن کامل

بررسی تأثیر و تأثر متقابل عرب و زبان عربی و شعر فارسی در قرون نخستین هجری

حضور اعراب در ایران و دوام این حضور تا حدود سه قرن در این سرزمین، تأثیرات فوق‌العاده‌ای بر زبان و ادبیات ایرانیان و اعراب گذاشته است که اغلب پژوهش‌گران این امر را از زاویه‌ای منفی بازکاوی کرده‌اند؛ اما در این مقاله سعی بر آن است با دلایل کافی و از زاویه‌ای مثبت نشان داده شود که اگرچه شعر و ادبیات فارسی نمود بارزی در این دوران (قرون نخستین هجری) ندارد، نمی‌توان این مسئله را دلیلی بر سکوت و خاموش...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


نوع سند: پایان نامه

دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده ادبیات و علوم انسانی

کلمات کلیدی

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023